Dự án "nâu" cũng có thể nhận vốn "xanh"
Việt Nam đang đứng trước một cuộc chuyển dịch kinh tế quan trọng, nơi tài chính xanh không còn là khái niệm xa vời mà đã trở thành một trụ cột cho sự phát triển bền vững. Với nhu cầu vốn ước tính lên đến hàng trăm tỷ USD và sự vào cuộc mạnh mẽ của cả khu vực công và tư, một bức tranh toàn diện về một nền kinh tế xanh, trách nhiệm và toàn diện đang dần hiện hữu.
Thách thức kép trong "xanh hóa" các ngành truyền thống
Ông Võ Hoàng Hải - Phó Tổng Giám đốc Nam A Bank chia sẻ trong sự kiện sáng ngày 05/09/2025
|
Theo chia sẻ từ ông Võ Hoàng Hải - Phó Tổng Giám đốc Nam A Bank bên lề Hội nghị quốc tế “Khai mở thị trường vốn xanh quốc tế - Thúc đẩy phát triển bền vững và tài chính toàn diện tại Việt Nam” sáng ngày 05/09/2025, triển khai tín dụng xanh không phải là một con đường dễ dàng.
Đây là một hoạt động cho vay tương đối khó so với các hoạt động thông thường. Khi tiếp nhận nguồn vốn từ các định chế tài chính quốc tế như IFC hay ADB, một số định chế tài chính châu Âu, các ngân hàng phải tuân thủ hàng loạt điều kiện và tiêu chuẩn về Môi trường, Xã hội và Quản trị (ESG).
Để giải quyết bài toán này, các ngân hàng tiên phong đã chủ động xây dựng một khung tài chính xanh riêng theo chuẩn mực quốc tế nhưng được "bản địa hóa" để phù hợp với Luật Môi trường và bối cảnh kinh tế Việt Nam. Theo đó, đòi hỏi một sự đầu tư lớn vào việc đào tạo, nâng cao năng lực cho đội ngũ tín dụng để có đủ khả năng thẩm định các tác động môi trường - xã hội của một dự án. Hơn nữa, công tác giám sát sau giải ngân cũng được siết chặt để đảm bảo các doanh nghiệp thực hiện đúng cam kết.
Đáng chú ý, tài chính xanh hiện đại không phải là "tránh xa những dự án có tác hại môi trường" mà là chủ động tham gia với vai trò tư vấn kỹ thuật. Mục tiêu là giúp doanh nghiệp tái cấu trúc dự án, áp dụng công nghệ sạch hơn để giảm thiểu tác động tiêu cực. "Dự án vẫn triển khai được, nhưng mang lại tác động môi trường thấp hơn nhiều nếu có sự tham gia của nguồn vốn xanh”, ông Hải nhấn mạnh.
Những dự án tiêu biểu nơi dòng vốn xanh tạo ra giá trị
Chia sẻ từ Phó Tổng Giám đốc Nam A Bank, các cam kết trên đã được hiện thực hóa qua hàng loạt dự án đa dạng.
Resort Xanh chuẩn Quốc Tế (T-Resort) là một dự án nghỉ dưỡng tiêu biểu, thỏa mãn các điều kiện khắt khe để nhận chứng nhận ESG danh giá của Mỹ. Ngân hàng đã tham gia từ giai đoạn đầu, cùng các đơn vị đánh giá độc lập thẩm định từ vật liệu xây dựng, các biện pháp bảo vệ môi trường trong quá trình thi công, cho đến việc cam kết sử dụng lao động địa phương khi vận hành.
Ngân hàng cũng tham gia vào chuyển đổi số cho ngành thủy sản khi tài trợ cho dự án "kho lạnh thế kỷ" tại khu vực miền Tây. Nguồn vốn không chỉ để xây dựng hạ tầng mà tập trung vào chuyển đổi số, giúp 100% quy trình quản lý hàng tồn kho từ đầu vào đến đầu ra được thực hiện trực tuyến. Dự án này đã góp phần quan trọng vào việc thúc đẩy năng lực xuất khẩu của ngành thủy sản Việt Nam.
Ngoài ra, còn có các Quỹ tác động - lan tỏa tài chính toàn diện. Ngân hàng hợp tác với các quỹ châu Âu, ngân hàng triển khai các "quỹ tác động", nơi hiệu quả xã hội được đặt lên hàng đầu. Nguồn vốn được chia thành các khoản vay nhỏ (giới hạn tối đa 100,000 USD/khách hàng) nhằm lan tỏa đến hàng ngàn đối tượng yếu thế. "Mục tiêu là đưa dịch vụ tài chính tới được những thành phần như phụ nữ ở vùng sâu, vùng xa, các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ," đại diện ngân hàng cho biết.
Giải pháp toàn diện để doanh nghiệp tiếp cận vốn xanh
Để một doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME), có thể tiếp cận nguồn vốn xanh, ngân hàng không chỉ đóng vai trò là bên cho vay mà còn là một đối tác chiến lược thông qua 4 trụ cột chính:
Đầu tiên là nâng cao nhận thức cho cộng đồng. Tổ chức liên tục các hội thảo, diễn đàn để doanh nghiệp hiểu rằng "chuyển đổi xanh không phải là một cuộc chơi ngắn hạn”, mà là một sự đầu tư mang lại giá trị bền vững cho chính họ và cho xã hội.
Thứ hai là lợi ích kinh tế. Các nguồn vốn xanh thường đi kèm ưu đãi về lãi suất và các chính sách hỗ trợ về thuế, tạo ra lợi thế cạnh tranh trực tiếp cho doanh nghiệp.
Thứ ba là hỗ trợ kỹ thuật. Ngân hàng mang đến các đội ngũ chuyên gia trong và ngoài nước để tư vấn, giúp doanh nghiệp triển khai dự án một cách hiệu quả và đúng chuẩn mực.
Cuối cùng, với vai trò cầu nối, Ngân hàng tận dụng mối quan hệ, ngân hàng kết nối trực tiếp doanh nghiệp với các định chế tài chính quốc tế, mở ra cơ hội nhận tài trợ trực tiếp thay vì phải qua nhiều tầng trung gian.
Hướng tới cột mốc 500 triệu USD
Sự hiện diện của đầy đủ các cấp quản lý Nhà nước, các ban ngành và đối tác quốc tế tại sự kiện đã thể hiện một cam kết mạnh mẽ từ cả hệ thống chính trị. Về phía ngân hàng Nam Á, từ đầu năm đến nay đã huy động được khoảng 200 triệu USD để phục vụ phát triển xanh và bền vững.
"Chúng tôi đặt mục tiêu nâng con số này lên khoảng 500 triệu USD trong năm sau để tiếp tục mang nguồn vốn này đến với cộng đồng, đây là những nguồn vốn trung và dài hạn, thời gian thường là từ 3-5 năm". Sự kiện hôm nay là lời cam kết của Nam A Bank cho một lộ trình dài hạn, xem đây là một khoản đầu tư cho tương lai, chứ không phải là chi phí đối với các hoạt động chuyển đổi xanh và phát triển bền vững.
